10. ทุติยภยสูตร

ว่าด้วยภัย 4 ประการ

[120] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภัย 4 ประการนี้ ภัย 4 ประการ
เป็นไฉน คือ อัคคีภัย 1 อุทกภัย 1 ราชภัย 1 โจรภัย 1 นี้แลภัย
4 ประการ.
จบทุติยภยสูตรที่ 10
จบเกสีวรรคที่ 2

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. เกสีสูตร 2. ชวสูตร 3. ปโตทสูตร 4 . นาคสูตร 5. ฐาน-
สูตร 6. อัปปมาทสูตร 7 อารักขสูตร 8. สังเวชนียสูตร 9. ปฐมภย-
สูตร 10. ทุติยภยสูตร และอรรถกถา.

ภยวรรคที่ 3

1. ปฐมภยสูตร

ว่าด้วยภัย 4 ประการ

[121] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภัย 4 ประการนี้ 4 ประการ
เป็นไฉน? คือ อัตตานุวาทภัย ภัยเกิดแต่การติเตียนตนเอง 1 ปรานุวาทภัย
ภัยเกิดแต่ผู้อื่นติเตียน 1 ทัณฑภัย ภัยเกิดแต่อาญา 1 ทุคติภัย ภัยเกิดแต่
ทุคติ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็อัตตานุวาทภัย เป็นไฉน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า ก็เราแล พึงประพฤติทุจริต
ด้วยกาย พึงประพฤติทุจริตด้วยวาจา พึงประพฤติทุจริตด้วยใจ ไฉนตัวเรา
จะไม่พึงติเตียนเราโดยศีลได้เล่าดังนี้ เขากลัวต่อภัยเกิดแต่การติเตียนตัวเรา
จึงละกายทุจริต บำเพ็ญกายสุจริต ละวจีทุจริต บำเพ็ญวจีสุจริต ละมโนทุจริต
บำเพ็ญมโนสุจริต ย่อมรักษาตนให้บริสุทธิ์ นี้เรียกว่าอัตตานุวาทภัย.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ปรานุวาทภัยเป็นไฉน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า ก็เราแล พึงประพฤติทุจริต
ด้วยกาย พึงประพฤติทุจริตด้วยวาจา พึงประพฤติทุจริตด้วยใจ ไฉนคนอื่น
จะไม่พึงติเตียนเราโดยศีลได้เล่า ดังนี้ เขากลัวต่อภัยเกิดแต่คนอื่นติเตียน จึง
ละกายทุจริต บำเพ็ญกายสุจริต ละวจีทุจริต บำเพ็ญวจีสุจริต ละมโนทุจริต
บำเพ็ญมโนสุจริต ย่อมรักษาตนให้บริสุทธิ์ นี้เรียกว่าปรานุวาทภัย.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ทัณฑภัยเป็นไฉน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคล
บางคนในโลกนี้ เห็นเจ้านายจับโจรผู้ประพฤติชั่วช้ามาลงกรรมกรณ์ต่าง ๆ
คือโบยด้วยแส้บ้าง เฆี่ยนด้วยหวายบ้าง ตีด้วยตะบองสั้นบ้าง ตัดมือบ้าง